Eindeloos veel peukmeuk: dat verzamelden enthousiaste opruimers van Eemland Schoon de afgelopen drie maanden. Op World Cleanup Day op 18 september sloten ze de actie af in de Amersfoortse binnenstad met ruim 12.000 peuken, 309 sigarettenpakjes en tientallen aanstekers, vloeitjes en wietzakjes: allemaal gevonden in Amersfoort en omstreken. Veel rokers realiseren zich onvoldoende dat hun afval zeer schadelijk en het is de hoogste tijd dat daar verandering in komt, vindt Danielle van Wallinga, initiatiefneemster van de actie.
Schadelijke impact op alles dat leeft
Jaarlijks belanden er zo’n 10 miljard peuken op de grond en 75% van de rokers gooit peukmeuk achteloos van zich af. Peuken zijn het meest gevonden zwerfafval en de gevolgen liegen er niet om, vertelt Danielle. Peuken bevatten veel giftige stoffen en vervuilen tot wel 8 liter grondwater. Ze doen er 2-12 jaar over om af te breken en blijven ook na die tijd schadelijk door de microplastics die in de natuur en de voedselketen belanden. “Misschien wel in een stukje vis op je bord of in het kraanwater dat je drinkt, geen lekker idee!” Daarnaast zijn smeulende peuken één van de grootste veroorzakers van bosbranden en worden ze soms door dieren aangezien als voedsel en kunnen zo gezondheidsschade veroorzaken.
Ontbossing
De impact van roken zelf gaat nog veel verder. De verbouwing van tabak is een grote aanjager van ontbossing, één van de grootste veroorzakers van klimaatverandering. Wie elke dag een pakje sigaretten rookt, jaagt er elke twee weken een boom doorheen, staat te lezen in Vrij Nederland (september 2017).
Bezaaid met peuken
Eemland Schoon vond in aanloop naar World Cleanup Day overal peuken, pakjes en andere rookwaar. Bijvoorbeeld in winkelcentra, op hangplekken en rondom scholen en bushokjes. Ook stranden liggen er vaak bezaaid mee. Onbegrijpelijk, vindt Danielle. We hebben één aarde en daar moeten we zuinig op zijn, ook voor toekomstige generaties. De oplossing is even simpel als complex: gedragsverandering. Het lijkt zo’n kleine moeite: gebruik een mobiel asbakje, gooi ze goed uitgedoofd in de prullenbak of een speciale peukenpaal, of hou je peuk even bij je. Waarschijnlijk is het voor velen een onbewuste gewoonte geworden, vermoedt Danielle. “Maar het is onverteerbaar om de planeet en alles dat leeft de dupe te laten worden van jouw rookgedrag.” De toekomstige rookvrije generatie ziet ze dan ook hoopvol tegemoet. Minder rokers betekent minder peukmeuk op straat en in de natuur.
Maar je hoeft natuurlijk niet te wachten op de volgende generatie om te stoppen met roken. Stoptober dat voor de deur staat kan daar misschien een mooi steuntje in de rug voor zijn.